Połęcko

Opis

Połęcko, niemiecka nazwa Polenzig.
Nazwa: Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1318 r. jako Polenzc, w 1405 r. – Polentzigk Nazwa o charakterze topograficznym. Także niemiecki historyk wprowadza ją od polskiego słowa łęk. Chodzi więc o miejsce niegdyś podmokłe, nizinne. Własność; W 1461 r. na mocy przywileju panującego, wieś stała się własnością miasta Ośna. Przez około 4 stulecia mieszkańcy Połęcko płacili czynsz do kamery miejskiej.
Wieś: Ulicówka o rodowodzie niewątpliwie słowiańskim, choć niemiecki historyk datuje ją na okres XIII-wiecznej kolonizacji na prawie niemieckim. W 1405 r. była to największa wieś ziemi torzymskiej - obejmowała 74 łany. W 1718 r. liczyła już 86 łanów metrykalnych, a 84 realne. Brätrig z kolei na początku XIX w. tylko 47 łanów. W 1913 r. obszar gminy wiejskiej wynosił 2226 ha. Była to wieś całkowicie chłopska, bez majątku szlacheckiego w 1718 r. wieś dzieliła się na 69 łanów chłopskich i 15 zagrodników. 15 chłopów, w tym sołtys, miało po 4 łany, jeden – 3 łany, a jeden – 1 łan. Pozostałe 4 łany chłopskie uprawiało czterech 14 zagrodników. Piętnasty łan zagrodniczy należał do pasterza. W 1800 r. obok sołtysa lennego było 13 chłopów, 3 półchłopów, 4 zagrodników, 10 półzagrodników i 4 chałupników w 1939 r. było tu 74 gospodarstwa domowe.
Grunty podzielone na 3 pola są piaszczyste, trochę ziemi leży wśród sitowia i do uprawy jest zbyt bagnista – zanotowano w 1718 r. Struktura zasiewów na 4 łanach chłopskich była następująca: żyto- 62%, jęczmień- 24%, owies i wyka – po 4%, groch -5%, tatarka- ok.1%. Zagrodnicy wysiewali tylko żyto. Chłopi zabierali ponad 6-8 fur siana, zagrodniczy – 3 fury. Pastwiska leżą nisko przy jeziorze Busko i rozciągają się w nizinie na północ od jeziora- odnotowano w spisie łanów. – Pogłowie na 4 łanach chłopskich: 2 konie, 6 wołów, 10 krów, 14 owiec, 6 świń, 6 gęsi. Słomę kupowano w Siennie, Świniarach i Serbowie, siano kupowano w Czarnowie, Lemierzycach i Górzycy.
W 1718 r. wspomniano też karczmarza, który szynkował rocznie 30 beczek ośniańskiego piwa. Na początku XIX w. była we wsi kuźnia. Sołectwo  lenne: Jego istnienie potwierdza na początku XIX w. Brätrig. Jednakże w spisie łanów z 1718 r. sołtys M. Selchow wymieniony był wśród 17 chłopów i jak większość nich miał 4 łany ziemi. Być może przywilej na sołectwo lenne wydany został później.
Stosunki  kościelne: Istnienie samodzielnej parafii potwierdzone w 1405 r. Należało ona do dekanatu ośniańskiego w diecezji lubuskiej. Po nadaniu wsi Ośnu, prawo patronatu przeszło na magistrat. Parafialny status kościoła utrzymany został także po Reformacji. Należał on do inspektoratu prot. w Ośnie, a jego filią był kościół Grabnie. W 1729 r. zmarł pastor Bennewitz i pochowany został w Połęcku. Charakterystyczne, iż nazwisko to można spotkać w spisie chłopów w Połęcku z 1718 r. (M. Bennewitz, J. Bennewitz i wdowa J. Bennewitz). W 1740 r. pastorem był Joh. Samuel Hoffmann. Po 1945 r. afiliowany do parafii katolickiej pw. Św. Jakuba w Ośnie (diecezja Zielonogórsko-Gorzowska). W 1405 r. proboszcz posiadał 4-łanowe uposażenie. Ślad tego przetrwał w zapisie z 1718 r.; Kościelny ma trochę ziemi proboszcza.
Kościół murowany w Połęcku pochodzi z połowy XV w. Dzwon z wizerunkiem Madonny i napisem anno domini m cccc XXVII (1427) późnogotycką minuskułą być może mógłby stanowić dowód fundacji kościoła (drugi odlany został w 1855 r. przez H. Langego z Frankfurtu). W XVII w. dobudowano południowy przedsionek w 1864 r. świątynię poddano remontowi. Na jej wyposażeniu był ołtarz z I połowy XVII w. z figurami 12 apostołów, św. Barbary, św. Katarzyny i Salwatora mundi (Zbawiciela świata), pochodzącymi z początku XVI w. W 1901 r. ołtarz został przemalowany. 27.08.1945 r. kościół został poświęcony p.w.św. Kazimierza.
Szkoła: Istniała już w I połowie XVIII w. Przed 1740 r. wyłączono z niej dzieci z Grabna, które otrzymały własną szkołę. W 1774 r. uczyło się tu 30 dzieci. D o m y: 1800 r. – 42, 1982 r. – 41. L u d n o ś ć: 1800 r. – 256, 1913 r. – 362, 1939 r.-328, 1949 r. -140, 1958 r. 200, 1970 r. – 363, 1978 r. 299, 1988 r. – 272.
Przynależność  administracyjna: Wieś znajduje się na obszarze historycznej Ziemi Lubuskiej, zw. później ziemią torzymską. Do 1945 r. samodzielna gmina wiejska w powiecie zachodniotorzymskim. Po wojnie – gromada w gminie Ośno, powiat rzepiński. Prawdopodobnie z chwilą powstania województwa zielonogórskiego okolice Ośna weszły do powiatu sulęcińskiego. Natomiast Połęcko od 1954 r. należało przez kilka lat do Gromadzkiej Rady Narodowej w Wystoku, powiat rzepiński, od 1958 r. – słubicki w 1972 r. pod wpływem postulatów mieszkańców wieś została włączona do gminy Ośno w powiecie sulęcińskim Do sołectwa w Połęcku należał niegdyś Lipowiec.

Źródło: www.osno.pl