Krzeszyce

Opis

 Najstarszą miejscowością gminy jest wieś Krzeszyce, której powstanie datuje się na XII wiek. Nazwa wsi ma charakter patronimiczny
i najprawdopodobniej pochodzi od imienia Krzesisław zapisanego w XII jako „Crezislaus” względnie od imienia Krzesław zapisanego w XIII wieku aż 13 razy.
Pierwsza udokumentowana wzmianka o Krzeszycach nastąpiła
w 1354 r., kiedy to wieś „Creschitz” należącą do von Uchtenhagenów podporządkowano jurysdykcji biskupów lubuskich. Miejscowość
w średniowieczu określana była jako „Criesswis”, „Creschin”, „Kryschytz” czy też „Krescht”. Krzeszyce są starą słowiańską osadą o rozplanowaniu owalnicowym, położoną na terenie historycznej Ziemi Torzymskiej, na dawnym pograniczu Diecezji Poznańskiej i Lubuskiej. Wieś przez wiele stuleci stanowiła uposażenie słońskiego zamku, który od 1426 roku był własnością a zarazem główną siedzibą zakonu joannitów w Brandenburgii.

Po pruskiej Reformie Rolnej (1812-1813) nastąpił szybki rozwój gospodarczy Krzeszyc, który został jeszcze bardziej przyspieszony po wybudowaniu w 1830 roku drogi Kostrzyn – Skwierzyna. W trakcie osuszania błot nadwarciańskich w II poł. XVIII wieku Krzeszyce znacznie rozszerzyły swoje grunty. Po sąsiedzku powstał szereg nowych wsi: Dzierżązna, Łukomin, Krzemów, Krasnołęg czy Karkoszów. Dzięki rozwojowi rzemiosła miejscowość stała się lokalnym ośrodkiem wymiany towarowo-pieniężnej.

Z tego okresu pochodzi nieistniejący znany z przekazów ikonograficznych kościół, usytuowany po południowej stronie placu targowego. Budowla została wzniesiona na planie prostokątnym w konstrukcji ryglowej, o nadbudowanej po  północnej stronie wieży. Wystrój świątyni był skromny i składał się z ambonowego ołtarza, ławek oraz empor rozmieszczonych wzdłuż ścian bocznych.

Niezależność od administracji joannickiej miejscowość uzyskała na początku XIX wieku, kiedy dokonano parcelacji dóbr zakonnych. Mieszkańcy Krzeszyc tradycyjnie trudnili się uprawą ziemi, hodowlą zwierząt oraz rybołówstwem, a także młynarstwem, bartnictwem i browarnictwem. Działał stale dzierżawiony folwark,
a także zakłady rzemieślnicze i niewielkie zakłady przemysłowe w tym cztery młyny, pięć tartaków i olejarnia. Na gwałtowny rozwój gospodarczy miejscowości wpływ miało także oddanie do użytku w 1896 r. linii kolejowej z Kostrzyna do Krzeszyc, przedłużonej w 1915r. o odcinek do
Rudnicy.

Po pierwszej wojnie światowej Krzeszyce nabrały, dzięki swoim mieszkańcom, charakteru miejscowości urlopowo-wypoczynkowej, czemu nie można się dziwić, zważywszy na przepiękne tereny leśne oraz rozlewiska i łąki nadwarciańskie gminy.

O charakterze miejscowości świadczy choćby fakt istnienia hotelu na dzisiejszej ul. Skwierzyńskiej oraz licznych zajazdów, restauracji i kawiarni. To właśnie na dzisiejszej ul. Gorzowskiej w okresie międzywojennym kwitł handel i życie towarzyskie miejscowości. Tutaj można było kupić wszystko cokolwiek było potrzebne zarówno w dzień powszedni jak i w święta.

Natomiast przy dzisiejszej ul. Sulęcińskiej znajdowało się kąpielisko przeznaczone dla mieszkańców i turystów. Zasilane było wodą z Postomii, a korzystający z niego mieli do dyspozycji przebieralnie i kawiarnię. Zdjęcia umieszczone na tej stronie prezentują przedwojenną ulicę Gorzowską, hotel Donat i kąpielisko przy dzisiejszej ulicy Sulęcińskiej.

Piękno Krzeszyc legło w gruzach podczas działań II wojny światowej. W tym czasie przestał istnieć kościół i wiele innych budynków świadczących o zasobności
i gospodarności mieszkańców przedwojennych Krzeszyc.