Pomniki Przyrody W Gminie Strzelce Krajeńskie

Opis

Pomniki przyrody nieożywionej - głazy narzutowe (eratyki)

Występujące na terenie gminy Strzelce Krajeńskie głazy narzutowe, są pozostałością po zlodowaceniu środkowoeuropejskim, zwanym także zlodowaceniem Warty. Czas tego glacjału (zlodowacenia) jest określany na 200 -130 tysięcy lat temu. Głazy narzutowe wpisują się w krajobraz charakterystyczny dla gminy, określony przez formy pochodzenia lodowcowego, jak na przykład moreny i jeziora polodowcowe. Na uwagę zasługują następujące głazy narzutowe:

- przy drodze ze Strzelec Krajeńskich do Gardzka
- przy drodze z
Bobrówka do Machar
- znajdujący się w lesie, położonym obok wsi
Żabicko.

 

Głaz narzutowy w Bobrówku zlokalizowany jest na terenie pola uprawnego, na południowym stoku wyniesienia morenowego, po północnej stronie drogi prowadzącej
z Bobrówka do Machar.

Historyczna nazwa kamienia to Breiter Stein (szeroki kamień), czyli niemal identyczna z niemiecką nazwą Bobrówka  (Breitenstein). Wskazuje to na to, że także w średniowieczu, gdy zakładano miejscowość, głaz stanowił jeden z elementów organizujących przestrzeń jej ówczesnych mieszkańców. Obecnie obiekt ten zyskał nazwę zwyczajową Leżący Słoń.

Głaz stanowi bryła gnejsu plagioklazowo-biotytowego. Charakteryzuje się on znacznymi rozmiarami: długość dochodzi do 7,90 m, maksymalna szerokość sięga 3,9 m, a wysokość 1,2 m. Na powierzchni głazu znajdują się liczne ślady wierceń
i obłupań, działalności mającej na celu rozbicie głazu i usunięcie go z pola uprawnego. Prawdopodobnie pochodzą one z czasu funkcjonowania w Macharach Państwowego Gospodarstwa Rolnego.

Głaz z Żabicka położony jest ok. 2 km na północny zachód od zabudowań wiejskich, w obrębie lasu na terenie leśnictwa Buszów. Wśród okolicznych mieszkańców znany jest jako „Czarci Głaz".

Jego maksymalna długość wynosi 4,4 m, szerokość dochodzi do 3,4 m,
a wysokość do ok. 2,2 m. Na jego powierzchni natrafiono na ślady czterech nawierceń, prawdopodobnie stanowiących pozostałości po próbie rozbicia głazu. Wokół kamienia założono wykop o szerokości od 0,4 m do 1,8 m. Eksplorację znacznie utrudniały korzenie pobliskich drzew. Przy północno-zachodniej krawędzi głazu zalegał niewielki, utworzony z otoczaków, bruk kamienny. W tym przypadku, jego geneza jest całkowicie naturalna - powstał w wyniku działania wody spływającej z topiącego się lodowca. W trakcie prac nie stwierdzono obecności obiektów archeologicznych, niemniej jednak, w warstwie humusu znaleziono kilkadziesiąt fragmentów krzemieni. Noszą one podobne ślady obróbki, jak te, znalezione przy głazie w Macharach. Można je więc analogicznie datować i łączyć
z działalnością ludności kultury łużyckiej.

Na terenie gminy Strzelce Krajeńskie znajdują się także takie POMNIKI PRZYRODY, jak:

Pomnik przyrody

Miejsce położenia/występowania

Głaz narzutowy – obwód 840 cm, wys. 3,4 m

Gm. Strzelce Kraj., obr. ewid. Gardzko, dz. nr 50, umiejscowiony na  północny-zachód od wsi Gardzko, na skraju szosy do Strzelec Kraj.

Dąb szypułkowy (Quercus robur), obwód: 590 cm, wysokość ok. 30 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Buszów, dz. Nr 5, własność: Skarb Państwa w zarządzie ANR. Rośnie na skraju plaży nad jeziorem Buszewo.

Dąb szypułkowy (Quercus robur), obwód 470 cm, wysokość ok. 21 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Tuczno, dz. Nr 7, własność: Skarb Państwa w zarządzie ANR. Rośnie ok. 1,5 km na północ od Tuczna, na poboczu szosy z Tuczna do Chłopowa.

Lipa drobnolistna (Tilia cordata), obwód 285 cm, wysokość ok. 21 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Tuczno, dz. Nr 2/12, własność: Skarb Państwa w zarządzie Dróg Państwowych. Rośnie w Tucznie na rozjeździe dróg, przy sklepie spożywczym.

Dąb szypułkowy (Quercus robur), obwód 580 cm, wysokość ok. 23 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Danków, dz. Nr 108, własność: osoba fizyczna. Rośnie w Dankowie, na posesji Nr 11, blisko brzegu jeziora Wielgie.

Lipa drobnolistna (Tilia cordata) obwód 580 cm, wysokość ok. 23 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Gardzko, dz. Nr 191, własność: osoba fizyczna.

Skupienie drzew - 2 Dęby szypułkowe (Quercus robur), obwód: 470 cm, 365 cm, wysokość ok. 25 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Gardzko, dz. Nr 191, własność: osoba fizyczna.

Skupienie drzew - 3 Buki pospolite (Fagus silvatica), obwód: 360 cm, 420 cm, 460 cm, wysokość od 27 do 30 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Gardzko, dz. Nr 344, własność: Skarb Państwa w zarządzie N-ctwa Strzelce Krajeńskie. Rosną w wąwozie przy drodze brukowanej z Gardzka do Zwierzyna ok. 2 km na południe od Gardzka.

Dąb szypułkowy – obwód 630 cm, wys. 30 m

Gm. Strzelce Kraj., obr. ewid. Buszów, dz. nr 259/16, własność Skarb Państwa w zarządzie Nadl. Strzelce Kraj., obr. leśny Wilanów, Leśnictwo Wielisławice, oddz. 186 f przy drodze z Wilanowa do Santoczna

Skupienia drzew – Żywotnik olbrzymi – 3 sztuki o obwodach: 190 cm, 220 cm, 230 cm i o wysokości od 28 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Wielisławice, dz. nr 259/28, własność: Skarb Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Strzelce Krajeńskie, obr. leśny Wilanów, Leśnictwo Wilanów, oddz. 203 a. Rosną na południe od mostu na rzece Pełcz we wsi Wilanów.

Klon jawor – obwód 510 cm, wysokość 28 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Buszów, dz. nr 259/16, własność: Skarb Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Strzelce Krajeńskie, obr. leśny Wilanów, Leśnictwo Wielisławice, oddz. 186 f. Rośnie na skraju lasu na południe od wsi Wilanów przy drodze do Santoczna.

Skupienie drzew – Lipa drobnolistna – 4 sztuki o obwodach od 360 do 450 cm, wysokość: od 29 do 32 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Ogardy, dz. nr 189/127, własność: Skarb Państwa w zarządzie ANR. Rosną w Ogardach w parku przed dawnym Klubem Prasy i Książki.

Klon jawor – obwód 505 cm, wysokość 21 m

Gm. Strzelce Krajeńskie, obr. ewid. Ogardy. Rośnie ok. 500 m na północny – wschód od wsi Ogardy przy drodze gminnej z Ogard na Ogardzki Młyn do Chomętowa.