Pszczewski Park Krajobrazowy

Opis

Pszczewski Park Krajobrazowy został utworzony w 1986 roku. Jego powierzchnia wraz z otuliną wynosi 45 tys. ha. Park składa się z dwóch oddzielnych kompleksów. Większy obejmuje dużą rynnę glacjalną z największymi jeziorami parku oraz dolinę rzeki Obry. Mniejszy kompleks chroni najcenniejszą przyrodniczo i 

krajobrazowo część doliny rzeki Kamionki w okolicach Międzychodu.
O zróżnicowaniu przyrodniczym i krajobrazowym decydują trzy podstawowe strefy krajobrazowe: morenowa, sandrowa i dolinna.
Strefę morenową charakteryzuje obecność pojedyńczych wzniesień, lub ich ugrupowań o często dużych różnicach wysokości względnej ciągnących się wałem od wsi Rokitno aż po Tuczępy. Najwyższym z nich nadano nawet miano gór o ciekawych nazwach. Zdobyć więc możemy Królewską Górę, Górę Trębacza czy Kozie Góry.
Obszary te porastają przeważnie lasy liściaste i mieszane, szczególnie malownicze w porze jesiennej.
W obniżeniach między wzgórzami występują często obszary podmokłe, torfowiska, olsy bądź małe jeziora.


Do wsi Brzezie od zachodu przylega rozległy obszar mokradeł zwany "Moczarami brzeskimi". Wraz z ciągnącym się południkowo wałem ozowym stanowią one dogodne siedlisko żółwia błotnego. Od południa do strefy morenowej przylega Jezioro Lubikowskie, największe i najgłębsze jezioro Pszczewskiego Parku Krajobrazowego. Czyste o dużej przejrzystości wody i urozmaiconym dnie często odwiedzane jest przez płetwonurków.
Piaszczystą strefę sandrową o powierzchni lekko pofalowanej upiększają liczne wzniesienia (ozy, wydmy, kemy). Szczególnie malownicza jest tu przebiegająca południkowo rynna glacjalna, w której znajdują się duże, czyste i głębokie jeziora: Stołuń, Białe, Szarcz, i Chłop. Urokliwe w tej strefie są również małe, śródleśne jeziora w okolicy Borowego Młyna. Ich ciekawe brzegi i turkusowa barwa wody stanowią wymarzone miejsce dla spacerów.
 

W południowej części Parku rozciąga się strefa dolinna związana z rzeką Obrą. W jej szerokiej i płaskodennej dolinie występuja zarastające starorzecza, rozległe obszary łąk i szuwarów. Stanowią one dogodne siedliska dla bobrów, wydr i piżmaków. W rezerwacie przyrody "Rybojady" chroni się ekosystem torfowiska przejściowego, z występującą m.in. w runie rosiczką, modrzewnicą i żurawiną.
W okolicach Trzciela Obra przepływa przez, duże, płytkie i żyzne jeziora. Największe z nich jest ornitologicznym rezerwatem przyrody o nazwie "Jezioro Wielkie". Chroni się tu miejsca pobytu i gniazdowania ptaków, których stwierdzono aż 140 gatunków, z czego 80 to gatunki lęgowe. Najbardziej liczne to kaczki, gęsi, kormorany, perkozy i czaple. Na obrzeżach rezerwatu gnieżdżą się ptaki drapieżne: bielik, kania, kobuz, trzmielojad.

 


Rzekę Obrę we wsi Rybojady piętrzy drewniany jaz iglicowy, wykorzystywany dawniej do regulacji przepływów rzeki. Dolina rzeki Kamionki jest wąska i głęboko wcięta, a jej stromo nachylone zbocza porastają lasy bukowo-grabowe. Dno doliny, blisko rzeki, porastają piękne olsy. Osobliwością tego regionu są łąki. Ich intensywną wiosenną zieleń ubarwiają płaty kwitnących storczyków oraz pełnika europejskiego. W dawnych  czasach na rzece Kamionce pracowało aż siedem młynów wodnych. Pozostałości tych budowli spotykamy w Kamionnej, Krzyżkówku czy Papierni.

Na turystów, chcących poznać najpiękniejsze zakątki PPK, wytyczono szlaki piesze, rowerowe i kajakowe.

Szlaki piesze
•  Czerwony: (15,7 km) Kamionka - Mnichy - Lewice 
•  Niebieski: (44,4 km) Hotel Gorzycko- Jez. Brzeskie - Jez. Białe - Pszczew - Trzciel - Lutol Mokry 
•  Żółty: (28 km) Kamionna - Mnichy - Łowyń - Dormowo - Królewska Góra - Nowe Gorzycko - Jez. Brzeskie - Wierzbno 
•  Zielony: (14,4 km.) Lubikowo - Jez. Czarne - Stołuń - Kuligowo - Żółwin - Bobowicko 
•  Czarny: (12,5 km.) Gorzycko - Królewska Góra - Gorzyń

Szlaki kajakowe
•  Zbąszyń - Międzyrzecz
Szlak ten prowadzi rzeką Obrą, w większości przez teren PPK i jego otuliny. Na obszarze Parku rzeka Obra przepływa kolejno przez jeziora: Lutolskie, Młyńskie, Wielkie i Rybojadzkie. Uwaga! Ponieważ szlak ten prowadzi przez rezerwat ornitologiczny Jezioro Wielkie, na tym odcinku jest on dostępny tylko w okresie od 15 lipca do końca sierpnia. 
•  Rybojady - Jezioro Chłop 
Szlak ten wytyczono wyłącznie na terenie Pszczewskiego Parku Krajobrazowego i prowadzi on z jez. Rybojadzkiego, poprzez jez. Wędromierz do jez. Chłop.

Trasy rowerowe
Dla zwiedzenia Pszczewskiego Parku Krajobrazowego wyznaczono 3 trasy rowerowe. 
•  Trasa czerwona - Z Pszczewa do Policka, dalej drogą leśną do Żółwina i Kuligowa, drogą leśną do Kalska i Rokitna, skąd drogą polną do Lubikowa, dalej drogą leśną między jeziorami: Czarne, Białe, Stołuńskie, do Stołunia, a następnie przez Szarcz do Pszczewa ( 55 km). Trasę można rozpocząć w Żółwinie, Rokitnie lub w Lubikowie. 
•  Trasa czarna - Z Pszczewa drogą leśno-polną po wschodniej stronie jez. Chłop, przez Silną Nową, drogą leśną między jeziorami Trzy Tonie, Silna Duża, Wędromierz, Głębokie, do leśniczówki Królewiec, a następnie przez Starą Jabłonkę do Trzciela, skąd szosą do Rybojad, a dalej w kierunku Borowego Młyna. Przed Borowym Młynem, drogą leśną wzdłuż rzeki Obry do skrzyżowania dróg leśnych, następnie w prawo drogą leśną nad jez. Przydrożne do szosy, skąd w prawo powrót do Pszczewa (55 km). Trasę można rozpocząć w Trzcielu. 
•  Trasa niebieska - Z Pszczewa drogą leśną, obok jez. Cegielnianego i Proboszczowskiego, do Silnej, dalej drogą leśną do Łowynia i szosą do Lewic i Krzyżkówka, skąd drogą leśną, przecinając rzekę Kamionkę, do Mnich, następnie drogą leśną, z lewej strony rzeki Kamionki, do wsi Kamionna. Dalej drogą polną przez Głażewo, Dormowo, Świechocin, do Pszczewa (60 km). Trasę można rozpocząć z Lewic lub Kamionnej.

Warto także wspomnieć, że przez PPK wiedzie międzynarodowa droga rowerowa z Poznania do Frankfurtu.