Stoki

Opis

Stoki zawdzięczają swoją nazwę położeniu w dorzeczu ściekających strumieni. Do roku 1795 wieś była własnością biskupów poznańskich, których dobra zostały skonfiskowane przez władze pruskie po II rozbiorze Polski. Stoki to typowa ulicówka – wieś, której zabudowa koncentruje się wzdłuż drogi prowadzącej do Dormowa. Wieś posiada długie tradycje samorządu wiejskiego – pierwsza wzmianka o sołtysie pochodzi z XV wieku. W czasie potopu szwedzkiego Stoki zostały prawie zupełnie zniszczone przez wojska cesarza Leopolda. W roku 1656 ziemie pszczewskie nawiedziła epidemia dżumy, która zdziesiątkowała tutejszą ludność. Do początków XX wieku we wsi funkcjonował folwark pszczewskiego probostwa o powierzchni blisko 500 ha. Podobnie jak w innych dobrach biskupich mieszkańcy wsi byli katolikami. Sytuacja wyznaniowa nie zmieniła się również w okresie zaborów. Po I wojnie światowej dzięki sukcesom powstania wielkopolskiego Stoki znalazły się w granicach II Rzeczypospolitej. Ponieważ granica polsko-niemiecka oddzieliła wieś od parafii w Pszczewie, w 1924 roku erygowano tu parafię p.w. św. Wojciecha. Mieszkańcy przebudowali wtedy dawną owczarnię folwarku biskupiego na kościół. W okolicy wsi znajduje się kilka kapliczek i przydrożnych krzyży, które pięknie wpisują się w typowo rolniczy krajobraz tych terenów. Około 1km na północny-zachód od Stoków na niewysokim, prawie niezauważalnym wzniesieniu przy strudze uchodzącej do jeziora Kochle, znaleziono ślady wczesnośredniowiecznego grodziska.
We wsi rośnie okazałych rozmiarów wiąz szypułkowy uznany jako pomnik przyrody. Obwód jego pnia wynosi 485 cm, a wysokość wynosi około 20 m. Łąki na zachód od wsi są miejscem bytowania dużych stad ptaków, głównie czajek i żurawi. Tutaj wiosną ptaki te wyprowadzają swoje lęgi, a jesienią gromadzą się do odlotów. Niewielki śródpolny zbiornik wodny na południe od wsi zamieszkuje rzekotka drzewna. W okresie godowym samce odzywają się bardzo donośnym głosem słyszanym nawet z kilku kilometrów. Śpiewają nocą, w dzień odpoczywają wtulone w łodygi pałki bądź na pobliskich drzewach.