Pałck

Opis

Wieś Pałck leży na południowo-wschodnim skraju Gminy Skąpe, Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 277 Skąpe - Sulechów.

W bezpośrednim sąsiedztwie Pałcka znajdują się następujące miejscowości:
Skąpe – 4 km,
Niekarzyn – 3 km,
Głogusz – 3 km,
Kije – 4 km.

Liczba mieszkańców: 286 (dane z końca 2012 r.)


Historia
Pierwotna nazwa wsi polska (niemiecka nazwa Paltzig stanowi zgermanizowanie nazwy polskiej) wskazuje na wczesny rodowód Pałcka, w XIII wieku ukształtowanego w wieś o regularnym planie owalnicy. O właścicielach wsi w okresie średniowiecznym brak jest danych. W 1502 roku Pałck był we władaniu rodziny von Giersdorff, potem kolejno von Stosch, von Löben, Paczkowskich i von Zastrow.
W czasach nowożytnych północną część wsi przekształcono, zakładając tam zespół dworski z pałacem, parkiem i folwarkiem. W kompleks pałacowo-folwarczny wkomponowany został kościół, w obecnej postaci wzniesiony w 1735 roku. Usytuowany jest zapewne na miejscu starszego, jako że kościół w Pałcku istniał niewątpliwie od średniowiecza, chociaż brak o nim wiadomości. Z przekazów źródłowych wynika jednak, ze w 1 połowie XVI wieku przejęli go protestanci. Barokowy pałac został w latach pięćdziesiątych XX wieku rozebrany. W Pałcku, oprócz wspomnianego już barokowego kościoła przetrwał park z XVIII-XIX wieku, folwark z budynkami z 1 ćwierci XX wieku oraz zabudowa mieszkalna wsi z tego samego czasu. Jest także cmentarz z XIX wieku, z wtórnymi pochówkami po 1945 roku. /Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Skąpe, ARKOM/

Krajobraz i przyroda
W pobliżu kościoła roztacza się park założony w XVIII wieku. Obecnie park zarośnięty samosiejkami, a na teren jego wprowadzono szereg współczesnych budynków.

Zabytki i pomniki przyrody
Kościół p.w. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny pochodzi z XVIII wieku (1731-1735). Jest to budowla ceglana, jednonawowa założona na planie ośmioboku z prostokątną wieżą od zachodu i zakrystią od wschodu. Po bokach wieży dwie niskie kaplice grobowe o dachach mansardowych. Wieża zwieńczona hełmem. Wnętrze kryte stropem. Wyposażenie barokowe. Przy kościele dawna kostnica wzniesiona w XVIII wieku. Jest to parterowy budynek na planie zbliżonym do kwadratu, zamknięty dachem czterospadowym. Tynkowane elewacje jedno i dwuosiowe pozbawione są detalu architektonicznego. Całość ogrodzona murem kamiennym, obecnie pokrytym grubą warstwą zaprawy cementowej.
Z zabudowy historycznej zachował się dom folwarczny pochodzący z początku XIX wieku wzniesiony na planie prostokąta i zamknięty dachem czterospadowym.

Obiekty figurujące w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków:
Kościół filialny p.w. Zwiastowania NMP z 1732-1735 – nr rej. 252,
Kostnica przy kościele z XVIII w. (rozebrana w 1970r.) – nr rej. 105,
Pałac z 1740 (rozebrany 1966r) – nr rej. 91,
Park w zespole pałacowym z XVIII w. – nr rej. 91,
Dom w zespole folwarcznym z początku XIX w. – nr rej. 1055,
Kuźnia pałacowa z połowy XIX wieku – nr rej.1056.

Obiekty objęte ewidencją konserwatorską:
Dom nr 1 z XIX/XX w,
Dom na folwarku z XIX w.